Lea Ypi, Vrij

Lea Ypi schreef een persoonlijk relaas over haar jeugd in het socialistische Albanië; het land dat tot 1990 met wrede hand werd geregeerd door Enver Hoxha. Mensen verdwenen in de gevangenis, spionnen waren overal en toch wisten haar ouders en oma haar een gevoel van geborgenheid en vrijheid te geven. De maatschappij mag een gevaarlijk monster zijn, de saamhorigheid van buren en families was groot.

Als na 1990 het socialisme losgelaten wordt, stort het land in chaos; piramidespel, mensenhandel, zucht naar rijkdom nemen het over. Ook dan blijkt niemand vrij te zijn.

Het hart van het boek wordt gevormd door de familie van Ypi; de verhalen over haar dromerige vader, haar ambitieuze moeder en bovenal oma Nina aan wie dit boek is opgedragen. Maar voor mij school er achter elke belichaming van een economische categorie een mens van vlees en bloed, zegt Ypi, en dat laat ze in dit boek overtuigend zien.