Annie Ernaux, Meisjesherinneringen

Alsof ik mijn eigen verleden voorbij zag komen, dacht ik toen ik Meisjesherinneringen van Nobelprijswinnaar Annie Ernaux uit had. En: dat je zó’n persoonlijk verhaal boven jezelf en boven de tijd weet uit te tillen. De manier waarop Ernaux dat doet, ‘kijken naar het meisje dat mij is geweest (…) met het grote herinneringsvermogen van de schaamte’ is van een ongeëvenaarde schoonheid en klasse.

Zomer 1958, ‘de zomer van de terugkeer van generaal De Gaulle, van de harde Franse frank en van de Vijfde Republiek, van Pele die wereldkampioen voetbal werd, van Charly Gaul die de Tour de France won en van Dalida’s liedje “Histoire d’un amour”’, vertrekt de bijna 18-jarige Annie Duchesne naar een vakantiekamp. Daar zal ze voor het eerst met een man naar bed gaan. Die ervaring blijkt levensbepalend, al had ze hem liever willen vergeten.

Een samenvatting in een paar zinnen zou geen recht doen aan de indrukwekkende vorm en stijl van Ernaux, aan haar uitgekiende balans tussen afstand en betrokkenheid, en de verpletterende indruk die het verhaal bij de lezer achterlaat. Liever laat ik Ernaux nog een keer aan het woord.

‘Ook ik heb dat meisje willen vergeten. Haar echt vergeten, oftewel geen zin meer hebben om nog over haar te schrijven. Niet meer denken dat ik moet schrijven over haar, over haar verlangen, haar waanzin, haar stompzinnigheid en haar hoogmoed, haar honger en haar opgedroogde bloed. Het is me nooit gelukt.’