Leesclub De welwillenden

Acht jaar geleden, op een borrel bij Bob de Waal in de tuin, raakte een groepje mensen intensief in gesprek over het boek van Jonathan Littell, De welwillenden. Daarin doet een SS’er minutieus verslag van zijn gruwelijke oorlogsmisdaden. Nog diezelfde avond maakte het groepje een afspraak om verder over het boek te kunnen praten.

lnmiddels heeft de leesclub 52 titels doorgenomen en staat De welwillenden nog altijd boven aan het lijstje indrukwekkendste boeken. Vooral het perspectief van de vijand vonden ze behoorlijk verpletterend. Maar er waren meer boeken die indruk maakten: De Jiddische politiebond van Michael Chabon, Congo van David Van Reybrouck, La Superba van Ilja Leonard Pfeiffer en Duitse les van Siegfried Lenz.

De leesclub bestaat uit John Arnold (uitgever), Michiel Blans (internist), Antoine Paris (uitgever), Bram Sizoo (psychiater), Bob de Waal (gezagvoerder) en Ubel van der Werff (raadsheer). Allemaal mannen, was dat een bewuste keuze? Ubel van der Werff: ‘We begonnen met twee vrouwen en vier mannen, maar een van de vrouwen vertrok uit Zutphen en de ander vond het toch wel een erg mannenclubje.’ Bulderlachend: ‘We hebben een sterke voorkeur voor oorlog, seks en treinen.’

De club leest vooral fictie en als ze een boek bespreken gaat het niet alleen over het verhaal, maar ook over thema, motieven, stijl etc. Wat ze ook graag doen is elkaar mooie passages voorlezen. Een van de leden, John, is neerlandicus. Ubel: ‘Hij zegt dingen als: “De hoofdpersoon komt niet helemaal tot ontwikkeling.” John is ook degene die regelmatig de Russen inbrengt, maar die worden vaak weer afgeschoten, “want veel te dik.”’

De mannen komen ongeveer één keer in de twee maanden bijeen.. Na twee uur praten zijn ze vaak wel klaar. Ubel: ‘De meeste tijd kost het prikken van een nieuwe datum. Bob noemt de leesclub dan ook graag: de welwillenden, maar nietkunnenden.’ Het eerstvolgende boek dat ze gaan bespreken, is De valse dageraad van Jan van Aken.