Ine over Moeder, na vader

Lang heb ik getwijfeld welk boek ik voor de zomer zou aanbevelen. Picknick bij maanlicht, een herontdekte Engelse klassieker, geestig en ontspannend, of In de schaduw van de stad, een mooie geschiedenis van vier eeuwen gewone Amsterdammers.

Nee, het wordt toch de nieuwe Gerbrand Bakker. Alleen al om de titel, Moeder, na vader, drie woorden en een komma, meer heeft Bakker niet nodig. Dit heerlijke boek, dat ik met zóveel plezier heb gelezen, is het verslag van een jaar uit zijn dagelijkse leven, met een hoofdrol voor zijn moeder, net weduwe geworden. Wie niet van ‘gewone dingen’ houdt, moet dit boek niet lezen. Maar die mist wel wat, al is het maar de superieure stijl van Bakker.

Een dagelijkse man, zo noemt Gerbrand Bakker zijn vader. ‘Geen goede radar voor sociale omgang. Koetjes en kalfjes. Geen diepe dingen.’ Vader is net overleden als het boek begint en Bakker doet zijn best om moeder te steunen. Ze maken kleine wandelingen om het huis en voeren hilarische gesprekjes die altijd over hetzelfde gaan. ‘Wat doe je overdag moeder?’ ‘Ik voer de kippen, want als ik de kippen niet voer, dan gaan ze dood.’ En: ‘Ik vind er niks meer aan, hoor. Maar ik tel mijn zegeningen.’

Tussendoor vertelt Bakker over de ontvangst van zijn laatste roman, de onmin met zijn oudste broer, het nieuwe hondje in zijn leven: Floris, een kleine foxterriër, het huis in de Eiffel, de zwerm bijen in zijn tuin, zijn gevecht met de ratten en de 44 potten jam die hij maakt. De zwarte bessen zijn het lekkerst, noteert hij trots.

Hij is soms nukkig, vilein en jaloers, vooral op andere schrijvers. Op Jaap Robben bijvoorbeeld, die zijn pr bij de boekhandel veel beter voor elkaar heeft dan hij. ‘Loslaten!’ roept vriend M. dan vanuit de achtergrond. ‘Loslaten.’

Gerbrand Bakker is een meester in het zeggen van diepe dingen zonder ze te zeggen. In mijn bescheiden ogen is hij een van de beste hedendaagse Nederlandse schrijvers.