Herman over Spelen met waarden, betalen met gedachten

In dit essay van ruim honderd pagina’s onderzoekt Ronald van Raak hoe het denken van Erasmus en van Spinoza ons in deze bijzondere politieke tijden een beetje zou kunnen helpen.

Om minstens vier redenen kan ik dit boek van harte aanraden.

(1) Je maakt kort maar helder en betekenisvol kennis met leven en denken van de twee grootste Nederlandse denkers, een Rotterdammer en een Amsterdammer.

(2) Het essay kent veel treffende en verrassende citaten (ik wist bijvoorbeeld niet dat Thorbecke zijn sympathie voor Spinoza uit angst voor zijn loopbaan niet publiek maakte ‘dit zoude heden mij het vaderland sluiten’).

(3) Ronald van Raak doet over de verharding in het publieke debat niet ‘huilie huilie’ maar gaat met wegwijzers Erasmus en Spinoza op zoek naar gedeelde waarden.

(4) Bij lezing wordt steeds duidelijker dat een publiek debat zonder humor niet serieus kan zijn.

De conclusie is even eenvoudig als ingewikkeld: we hebben de harde plicht om over onszelf in relatie tot de samenleving na te denken en te blijven nadenken en we moet het anderen, maar vooral onszelf gunnen om onzinnig en dwaas te zijn.

Ronald van Raak was Eerste en Tweede Kamerlid voor de SP en is nu hoogleraar Erasmiaanse waarden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.