De leesclub van…

Het moet geen theekransje worden

‘Een nieuwe verdiepende literaire leesgroep’ kopte de flyer die Gertrude Klinkhamer (schrijver en coach) en Leontien Tiddens (neerlandicus) vorig jaar de wereld in stuurden om leden te werven. Geïnteresseerden die hun website  bezochten, troffen een heus manifest: ‘We zijn beiden liefhebbers van literaire boeken én van taal. We vinden het daarom belangrijk dat er in de besprekingen niet alleen over de inhoud van het boek wordt gesproken, maar bijvoorbeeld ook over de vorm, de gehanteerde schrijftechniek en de achtergronden en/of oeuvre van de schrijver.’

‘Het moest nadrukkelijk géén theekransje worden,’ zegt Gertrude. Overigens meldde zich geen enkele man. ‘Wel veel vrouwen, net als wij allemaal 60+. We hadden graag wat meer diversiteit gezien. Mannen lezen toch net iets anders en zijn vaak meer gericht op politiek en filosofie. Dus heren, dit is een oproep! Er zijn nog steeds twee plekken voor jullie vrij.’

Met de potentiële kandidaten werden serieuze intakegesprekken gehouden. Gertrude: ‘Van een enkele afvaller kregen we nog een boze mail.’ ‘Het voelde niet als een overhoring hoor’, zegt Brenda Reyne (docent Frans en coach). ‘Eerder een prettige uitwisseling over onze leesverwachtingen. Kijk, veel mensen willen gewoon lekker een boek lezen en daar gezellig over kletsen, maar wij willen diepgang. We kijken naar stijl, woordkeus en perspectief; hoe werkt een auteur de karakters uit? Hoe brengt hij of zij gevoel over? Wat is de thematiek?’

Eens in de acht weken is er een bijeenkomst bij een van de leden thuis. Om de beurt stellen de lezers twee nieuwe romans voor, waaruit gezamenlijk een keuze wordt gemaakt. Tot dusver lazen ze: Middaguur van Dorthe Hansen, Schemerleven van Jaap Robben, De diepst verborgen herinnering van de mens van Mohamed Mbougar Sarr en De belofte van Damon Galgut. Voor de volgende bijeenkomst staat De hoofdstad van Robert Menasse op het programma.

Brenda: ‘Wat we met elkaar gemeen hebben is onze liefde voor taal. Inhoudelijk is het soms nog wat zoeken naar elkaars voorkeuren en gevoeligheden. Gertrude: ‘Sarr leverde veel discussie op en niet iedereen was even enthousiast, maar ik vond het magisch. Dat boek is zo allesomvattend. Het gesprek hielp ons om al die verschillende kanten van het boek te belichten. Op persoonlijke ontboezemingen zijn we niet uit; ik zat ooit in een leesclub waar de bespreking van een boek uitmondde in de prostaatproblemen van een van de deelnemers. Dat is niet zo aan ons besteed, al kan er zijdelings natuurlijk best iets ter sprake komen.’

Brenda: ‘Van Middaguur was ook niet iedereen gecharmeerd (“Van dat jaren 50-gedoe in zo’n Duits dorp”), maar voor mij was het een schot in de roos. In alle eenvoud beschrijft Hansen de treurigheid van een geheim tussen twee mensen. Dat ik juist dat eruit haal, heeft ongetwijfeld iets met mijn leven te maken, maar dat hoeft echt niet allemaal te worden uitgesponnen.’

Gertrude, lachend: ‘Volgens mij zou mannen dit toch moeten aanspreken.’

Interview: Jacinthe Sykora en Ine Soepnel
Foto: Jacinthe Sykora