Nieuwsbrief
Onze favorieten
Beroepslezen
De leesclub van…
Lezende pubers
Grepen uit de geschiedenis
Jonge lezers
Braaf in de boekhandel
Inschrijven nieuwsbrief
Onze favorieten
Jacinthe over Grondsoorten van Martha Heesen
Een wandelaar doorkruist een Drents gehucht, niet wetend wat hij aan moet met ‘die verzameling karakterloze kleine huizen vol karakterloze kleine burgers met hun kleine burgermanstragiekjes.’ In korte hoofdstukken laat Heesen ons diep doordringen in de binnenwereld van de verschillende dorpsbewoners en al gauw wordt duidelijk dat hun levens lang niet zo onbeduidend zijn als de wandelaar denkt.
Een vrouw zorgt voor haar kleindochter en wacht in steeds grotere vertwijfeling op de terugkeer van haar dochter die al jaren op wereldreis is. Twee stadse zussen vechten elkaar de tent uit, onderwijl nauwlettend hun buurman, de oude boer Sjouke, in de gaten houdend. Nu zijn doortastende dochter de boerderij heeft overgenomen heeft hij last van ‘koehonger’: ‘Ach, de beesten, hij gaapt en traant van verlangen naar die warme, dragende golf van stank en gedruis, van gezucht en langzaam kaakgemaal, van al dat geleef daar in die dampende lijven.’ En dan wordt Sjouke ook nog eens verteerd door schuldgevoelens vanwege dat voorval met zijn geliefde John Deere-tractor.
Ver van het literaire gewoel schreef taalvirtuoos Martha Heesen de afgelopen dertig jaar gestaag een prachtig eigenzinnig oeuvre bij elkaar. Ze werd vooral bekend met haar kinderboeken, waarvoor ze in 2015 de Theo Thijssen-prijs won. Grondsoorten is alweer haar vierde roman voor volwassenen; een puntgave novelle waarin iedere zin raak is en die het verdient om door veel mensen gelezen te worden.
Jacinthe Sykora studeerde Franse taal- en letterkunde en werkte als vertaalster, onder meer bij het ministerie van Defensie. Na een verblijf van twee jaar in Italië kwam ze te werken in een boekhandel in Drenthe en vervolgens in Zutphen. Met twee jonge dochters zit ze thuis volop in de kinderboeken.
Ine over Moeder, antimoeder van Jolande Withuis
Socioloog Jolande Withuis schreef een ijzersterk boek over haar vader, Raadselvader, en nu is er een portret van haar moeder: Moeder, antimoeder. Voor ons extra bijzonder omdat Jenny van Ringen geen personage uit een boek is maar een persoonlijkheid die wij ons nog levendig herinneren. Tot op hoge leeftijd kwam ze op haar stevige stappers door weer en wind naar onze lezingen. In onze computer vind ik nog het laatste boek dat ze op 5 juni 2015 bij ons bestelde: Johan W. van Hulst – pedagoog, politicus, verzetsman.
Op de omslagfoto van Moeder, antimoeder zien we een stralende jonge vrouw, die haar baby hoog boven haar hoofd zwaait. En op pagina 1 lezen we dat de dochter een bedorven dag had als iemand tegen haar zei dat ze op haar moeder leek.
De relatie tussen Jolande Withuis en haar moeder Jenny van Ringen was op zijn zachtst gezegd getroebleerd, in elk geval vanuit de dochter. ‘Ik was niet in staat haar aan te raken, te strelen of te omhelzen,’ schrijft Withuis, als haar moeder, 98 en dement, op haar sterfbed ligt. Waarom ze dat niet kan, blijkt uit het relaas dat daarna volgt. Het is beklemmend, pijnlijk en ontroerend om te lezen hoe moeder en dochter hun best deden om elkaar te naderen, hoe dat vaak mislukte en hoe dochter, na de dood van moeder, begrip kreeg en in een prachtig slothoofdstuk de fundamenten van haar moeders leven verbindt met de maatschappelijke context.
Jenny van Ringen (1921-2020) was een complexe vrouw die haar getraumatiseerde man op de rails wilde houden, die energie voor tien had, het geld beheerde, alle klussen in huis deed, twee kinderen opvoedde en nooit klaagde, een vrouw die als communiste alleen stond, in haar ambities door de overheid gedwarsboomd werd, geen vriendinnen had en door de geheime dienst tot in haar slaapkamer werd gevolgd. Ze deed alles wat ‘normale moeders’ niet deden, weigerde haar enige dochter op te voeden tot ‘meisjesmeisje’ en verdedigde haar kinderen met jiujitsu tegen agressieve communistenhaters.
Meest opmerkelijke zinnen in het boek: ‘Hoe mijn moeder de oorlogsjaren is doorgekomen is mij onbekend. Al was “de oorlog” bij ons thuis alomtegenwoordig, het was uitgesloten dat je er vragen over zou stellen.’
Grappigste scene, moeder tegen dochter in het verpleeghuis: ‘Niemand hier werkt. Ze zitten maar wat. Zelfs de krant lezen ze niet. Koffieleuten en tv-kijken. Hebben al die vrouwen niks beters te doen?’
Meest ontroerende zin: ‘Alles overziend grijpt het me aan hoe desolaat mijn moeders bestaan in mijn kinderjaren moet zijn geweest.’
Wat zou Jenny van Ringen van het boek gevonden hebben? Tot op hoge leeftijd corrigeerde ze de publicaties van haar dochter, heel precies en consciëntieus. Maar inhoudelijk spraken ze nooit ergens over, terwijl de onderwerpen die Withuis behandelde stuk voor stuk met hun verleden te maken hadden: oorlog, trauma, communisme, moederschap en vrouwelijkheid.
Zou Jenny tevreden zijn geweest? Ik denk het wel. Moeder, antimoeder is een prachtig portret van een stoere en fiere vrouw.
Tatjana over Je bent hier van David Nicholls
Al jaren schrijven we met veel plezier boekentips voor u. Maar wij worden in de boekhandel natuurlijk ook wel eens door u getipt. Zo waren er onlangs twee klanten, die zo enthousiast over Je bent hier van David Nicholls vertelden, dat ik het ben gaan lezen. En ik ben het geheel met ze eens: wat een fijn boek!
Je bent hier is het verhaal van Marnie en Michael, die beiden op hun eigen wijze zijn vastgelopen in het leven. Marnie, gescheiden, woont in London en is door haar werk als persklaarmaker veel alleen. Michael, aardrijkskundeleraar, is nog bezig zijn stukgelopen relatie te verwerken. Een gezamenlijke vriendin nodigt hen uit voor een wandeltocht van de Ierse Zee naar de Noordzee. Lopend (en vaak zwoegend) door het prachtige, maar uitdagende landschap en begeleid door het nog uitdagendere Engelse weer zoeken Marnie en Michael voorzichtig toenadering tot elkaar.
In korte hoofdstukken typeert Nicholls met zijn heerlijke Engelse humor, maar ook eerlijk en herkenbaar hun karakter. De routekaartjes van hun dagelijkse tochten en de prachtige natuurbeschrijvingen, maken dat je het gevoel hebt met Marnie en Michael mee te lopen. Je bent hier is een hartverwarmend, maar verre van sentimenteel verhaal:
‘Hoe eerder we beginnen’ zei ze, ‘hoe eerder we klaar zijn. Laten we zorgen dat we het zo snel mogelijk achter de rug hebben.’ En dat, vond hij, sloeg helemaal nergens op als het om wandelen ging.
Tatjana Stuckelschwaiger studeerde Russische taal- en letterkunde in Leiden en werkte jarenlang bij het ministerie van Defensie. Ze woont met haar gezin in Zutphen. Naast de klassieke ‘Russen’ leest ze graag historische romans.
Herman over Geschiedenis voor morgen van Roman Krznaric
Het kan wel! In deze tamelijk barre en volgens sommigen zelfs apocalyptische tijden is dat de boodschap van Roman Krznaric (spreek uit: kriz-NAR-ik). Met sprekende voorbeelden uit het verleden geeft hij hoop voor de toekomst.
In 10 hoofdstukken benadert Krznaric, sociaal filosoof aan de Universiteit van Oxford, ontwikkelingen van vandaag met frappante voorbeelden uit de geschiedenis. Uw recensent las natuurlijk als eerste het hoofdstuk over De boekdrukkunst en de uitvinding van het koffiehuis, waarin de schrijver er overtuigend op wijst dat de sociale onrust die van sociale media komt heel vergelijkbaar is met de ernstige religieuze polarisatie na de uitvinding van de boekdrukkunst. En hij ziet al om zich heen een moderne variant van de 18de-eeuwse koffiehuizen waarin mensen met elkaar in gesprek zijn.
Daarnaast geeft Krznaric geslaagde historische voorbeelden van consuminderen, van coöperaties als ruggengraat van de economie, van gemeenschapsdemocratie, van verdraagzaam samenleven en van sociale vernieuwing.
Het meest opvallend vond ik de observatie van Krznaric dat radicaal activisme, als ‘radicale flank’, een onmisbaar middel is in onze strijd om te overleven. Kent u overigens in dat kader de Tyre Extinguishers? Dat is een anonieme groep die het onmogelijk wil maken om in stedelijk gebied eigenaar te zijn van een gigantisch vervuilende SUV. Een van de vier banden langzaam laten leeglopen en een briefje onder de ruitenwisser. Ik weet het niet, maar het zet wel aan het denken.
Van harte aanbevolen, niet omdat Krznaric pasklare oplossingen heeft (die zijn er nooit), maar wel omdat hij je aan het denken zet over grote thema’s en dat ook nog eens doet op een speelse manier.
Sinds 1987 is Herman Krans advocaat in Zutphen. Hij houdt zijn hele leven al van boeken (‘Wat is er leuker dan boeken?’) en werkt met groot genoegen op vrijdagavond en zaterdag in de winkel van zijn vrouw Ine.
Tess over Lolly Willowes van Sylvia Townsend Warner
‘Vrouwen hebben zo’n levendige verbeeldingskracht en ze leiden zo’n saai leven. Hun plezier in het leven is zo snel voorbij, ze zijn zo afhankelijk van anderen en hun afhankelijkheid wordt zo snel een last.’ Sylvia Townsend Warner (1893-1978) was een eigenzinnig en feministisch schrijver, dichter en musicoloog. Haar werk is jarenlang relatief onbekend geweest, maar heeft vooral onder lesbiennes altijd een trouwe schare lezers gehad (zie het nawoord van Sarah Waters).
We volgen het leven van Laura ‘Lolly’ Willowes van jongs af aan. Na de dood van haar vader wordt de jonge Laura ‘doorgeschoven’ naar haar familie, waar ze als ongetrouwde vrouw de rol van ‘onmisbare’ tante en onbetaalde kinderoppas vervult. Als ze midden veertig is en steeds rustelozer wordt, besluit ze zich los te maken van haar verstikkende familie en naar het platteland te verhuizen: ‘Soms vergeleek ze zichzelf met de rijpende eikel die met elke windstille herfstdag de aantrekkingskracht van de grond eronder voelde toenemen.’ Daar bloeit ze op en komt ze al wandelend in de bossen en heuvels, die prachtig beschreven worden, tot rust.
Maar op een dag stuit ze in de bossen op een duister figuur..
Sinds de verschijning in 1926 heeft Lolly Willowes niets aan kracht ingeboet; gelukkig is deze bijzondere roman vol humor en hekserij nu voor het eerst – in een geweldige vertaling van Ine Willems – ook in het Nederlands beschikbaar.
Tess Masselink studeerde Engelse taal en cultuur en literair vertalen. Ze leest het liefst fantasy en sciencefiction en wandelt, fietst en doet aan yoga. Sinds juni 2021 werkt ze in onze boekhandel.
Féline over Heksen van Marion Gibson
Een vrolijk boek is Heksen niet, maar wat mij betreft wel een titel die iedereen gelezen zou moeten hebben. Nog altijd vermaken we ons met verhalen over heksen in sprookjesboeken en nog steeds worden elk jaar met carnaval op verschillende plekken in Nederland poppen van heksen verbrand. Het laat zien hoe weinig bekend de geschiedenis van heksenvervolgingen is.
Marion Gibson publiceerde als hoogleraar renaissance- en magische literatuur een flink aantal wetenschappelijke studies over heksenvervolging. In Heksen vertelt ze hoe ‘een dodelijke vrouwenhaat’ – want het waren bijna altijd vrouwen die zonder eerlijk proces en vaak na marteling werden veroordeeld – aanleiding vormde voor heksenprocessen over de hele wereld. Aan de hand van dertien verschillende processen van de 15e eeuw tot heden, laat ze zien hoe het geloof in heksen zich kon verspreiden, waar dit toe leidde en – verbazingwekkend genoeg – vandaag de dag nog steeds toe leidt.
Heksen leert ons zien hoe mensen tot zondebok worden gemaakt en hoe belangrijk het is hier niet klakkeloos in mee te gaan, maar kritisch te blijven kijken naar de machtsverhoudingen en de historische ideeën en gebeurtenissen die hieraan ten grondslag liggen.
Féline Diepeveen houdt van de natuur, wandelen en muziek maken. Ze heeft interesse in feminisme, biologische landbouw en zelfontwikkeling. Afgelopen winter reisde ze door Europa en werkte ze op verschillende plekken mee op boerderijen. Ze begon ooit in de boekhandel te werken als scholier en werkt nu elke vrijdag bij ons.
Lena over Giovanni’s kamer van James Baldwin
Toen James Baldwin zijn manuscript van Giovanni’s kamer inleverde, raadde zijn uitgever hem aan het te verbranden. Het was te afwijkend van wat hij eerder had geschreven en het zou hem vanwege het onderwerp – verborgen homoseksualiteit – vervreemden van zijn lezers. We mogen van geluk spreken dat hij dit advies niet heeft opgevolgd en deze prachtige roman toch heeft gepubliceerd (in 1956, toen homoseksualiteit nog illegaal was in de VS). Het boek is een klassieker geworden en het favoriete Baldwin-boek van velen. Omdat hij dit jaar 100 jaar zou zijn geworden, verscheen er een gloednieuwe vertaling (van Eefje Bosch en Manik Sarkar) van Giovanni’s kamer.
De Amerikaanse hoofdpersoon, David, verloofd met Hella, blikt terug op zijn turbulente liefdesaffaire met Giovanni. De ontmoeting tussen de twee mannen in Parijs veroorzaakte een onvermijdelijke omslag in hun leven en vanaf het begin voel je als lezer dat dit tragisch gaat aflopen. Het verhaal gaat over liefde en alle fijne en pijnlijke gevoelens die daarbij horen. Daarnaast ervaar je de intense worsteling van de mannen met hun seksualiteit, hun identiteit en de verwachtingen van de samenleving. Met een poëtische schrijfstijl en rake bewoordingen schreef Baldwin een prachtig en pijnlijk boek.
Lena van Halen studeert biologie en danst en leest graag. Ze werkt op zaterdag in onze boekhandel.