Bram over Lichtspel van Daniel Kehlmann

In de roman Lichtspel (vertaald door Josephine Rijnaarts) speelt de Duitse schrijver en filosoof Daniel Kehlmann (bekend van zijn bestsellers Het meten van de wereld en Tijl) op ingenieuze wijze met de historische werkelijkheid. We volgen G.W. Pabst, een bekende Oostenrijkse filmregisseur die echt heeft bestaan. In 1938, na een geflopte film, keert hij uit Hollywood terug naar zijn geboorteland. Als de oorlog uitbreekt zitten hij en zijn gezin in de val. Zelf zegt hij dat hij vanwege familieomstandigheden is teruggekeerd en dat hij geen films wil maken onder het nationaalsocialistische bewind. Maar als lezer blijf je je afvragen waar zijn loyaliteit echt ligt, zeker als Pabst uiteindelijk toch ingaat op een aanbod van Goebbels, de minister van propaganda.

Het boek roept interessante ethische vragen op, als: wat zou jij doen als de keuze is: onder de bescherming van de nazi’s blijven filmen of trouw blijven aan de kunst en eindigen in het concentratiekamp? Is Pabst een slachtoffer of een opportunist?

Net zoals Pabst geniaal is in het begeleiden van acteurs, is Kehlmann een meester in het aansturen van zijn personages in dit fantastische boek. Je kunt het spannende verhaal snel uitlezen maar je kunt ook de tijd nemen om dieper na te denken over de duivelse dilemma’s die het boek oproept.

Bram van den Berg studeert natuur- en sterrenkunde. Daarnaast verdiept hij zich in taal en literatuur. Hij werkt op zaterdag in onze boekhandel.