Martin Bossenbroek over De Zanzibardriehoek

In 1873 dwingt Groot-Brittannië de sultan van Zanzibar tot het sluiten van de plaatselijke slavenmarkt, het centrum van de Oost-Afrikaanse mensenhandel. Een kwart eeuw later is het op het hele eiland gedaan met de slavernij. Net als met de onafhankelijkheid van het sultanaat. Na de kortste oorlog in de geschiedenis – nog geen drie kwartier – wordt Zanzibar een Brits protectoraat. Einde van de slavernij, begin van de onderwerping. Het westerse imperialisme is, heel paradoxaal, zowel humanitair, commercieel als agressief.

De Zanzibardriehoek beschrijft de laatste episode in de slavernijgeschiedenis vanuit de direct betrokkenen: de zendeling-ontdekkingsreiziger David Livingstone, bijgestaan door bevrijde slaven als James Chuma en gevolgd door avonturiers als Henry Stanley. Sultan Barghash en slavenhandelaar Tippu Tip verzetten zich, maar moeten buigen voor één man, de selfmade diplomaat John Kirk. Uiteindelijk is ook Kirk zelf niet meer dan een trekpop van de werkelijke hoofdrolspelers in de Europese regeringscentra.

De Zanzibardriehoek gaat net als De Boerenoorlog over goede bedoelingen, kwade opzet en de tragiek van Afrika, het slaafgemaakte continent.

Martin Bossenbroek is historicus en schrijver. Hij studeerde geschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en was van 1983 verbonden aan de Universiteit Leiden, waar hij in 1992 promoveerde op het proefschrift Volk voor Indië. Hij schreef meerdere boeken waaronder Holland op zijn breedst (1996), De Meelstreep (2001), het met de Libris Geschiedenisprijs 2013 bekroonde De Boerenoorlog en De wraak van Diponegoro (2020).

De Zanzibardriehoek is genomineerd voor de Libris Geschiedenisprijs 2023.