Jolande Withuis over Vrouw en vrijheid

Interview: Ruud Abma

‘Feminisme betekent voor mij niet dat vrouwen beter of anders zijn dan mannen, of per definitie slachtoffer, of behept met moederlijkheid, zorgzaamheid en vredelievendheid. Het betekent niet: wat vrouwen doen, is welgedaan. Het betekent dat ik de leefdomeinen en kwaliteiten die aan de seksen worden toebedeeld, consequent opvat als historische, politieke en culturele verschijnselen. “Echt mannelijke” en “echt vrouwelijke” eigenschappen bestaan niet. Vrouwen en mannen verschillen onderling meer van elkaar dan groepsgewijs.’

In Vrouw en vrijheid maakt sociologe Jolande Withuis een rondgang langs onderwerpen als de biografie, borstkanker, geheim agenten, vrouwenvoetbal en werklust, en langs eigenzinnige vrouwen als Simone de Beauvoir, Jeanne Bieruma Oosting, Carry van Bruggen, Ana Pauker en Sylvia Plath. Tegelijk analytisch én persoonlijk, scherp én geestig neemt Withuis nadrukkelijk stelling tegen het identiteits- en diversiteitsdenken. Haar conclusie: pas als vrouwen zichzelf ontslaan van het streven ‘vrouwelijk’ te zijn, komt hun vrijheid nabij.

Jolande Withuis (1949) was tot 2014 als onderzoekster verbonden aan het NIOD. Ze schrijft voor NRC Handelsblad, Trouw en de Volkskrant. Weest manlijk, zijt sterk, haar biografie over verzetsman Pim Boellaard, werd bekroond met de Grote Geschiedenis Prijs 2009 en de Erik Hazelhoff Biografieprijs 2010. In 2016 verscheen de bestseller Juliana. Vorstin in een mannenwereld, die werd genomineerd voor de Brusseprijs en de Nederlandse Biografieprijs. In 2018 verscheen haar autobiografische zoektocht Raadselvader en in 2021 haar biografie over Jeanne Bieruma Oosting: Geen tijd verliezen.