‘We hebben geleerd om naar elkaar te luisteren.’

vlnr: Monique, Brenda, Elma, Eveline en Bianca. Marlies ontbreekt op de foto.

Ze hebben veel gemeenschappelijk: alle zes energieke vrouwen en alle zes import in Zutphen. En natuurlijk houden ze enorm van lezen. Maar ze verschillen ook: bijvoorbeeld in de manier waarop ze zich identificeren met de hoofdpersoon of in hun waardering voor een boek.

Op tafel ligt Het achtste leven van Nino Haratischwili, een Tolstojesk familie-epos over acht levens van een Georgische familie, een dikke roman die de volgende keer op de agenda staat van deze Zutphense leesclub. Monique, Marlies, Brenda, Elma, Eveline en Bianca komen elke zes weken bij elkaar om over een roman, gedicht of non-fictieboek te discussiëren. Ze bestaan inmiddels elf jaar, al is de samenstelling in de loop der tijd veranderd.

Waarom een leesclub? ‘Omdat je boeken leest die je anders nooit zou lezen,’ zegt Brenda. En Monique: ‘Omdat je tot nieuwe inzichten komt.’ Hun professionele achtergrond is divers: neuroloog, eigenaar van een reisorganisatie, P&O-adviseur, medewerker binnendienst en vertaler, presentator, docent. De meerwaarde van een leesclub is dat je een boek vanuit verschillende perspectieven bekijkt, vindt Elma. ‘Toen we Unterleuten van Juli Zeh lazen, een boek met een open einde, bleek dat we er allemaal iets anders hadden uitgehaald.’ En soms ook verandert een boek je blik op de wereld en het leven, zoals God als misvatting van Richard Dawkins.

Favoriet fragment

De keuze voor een boek maken ze gezamenlijk. Ze laten zich daarbij inspireren door recensies of door actuele gebeurtenissen. Zo hebben ze de autobiografie van Obama gelezen toen hij president werd. Vervolgens bereiden ze met z’n tweeën de avond voor – dat is soms nog leuker dan de bespreking zelf –, met aandacht voor de biografie van de auteur, de thema’s, de taal en de schrijfstijl. Ze houden van de gelaagdheid die eigen is aan goede romans en waardoor je als lezer aan het werk wordt gezet. Soms ook kijken ze een film erbij, formuleren ze een stelling, kiezen ze een favoriet fragment. En aan het einde van de bespreking geven ze altijd een rapportcijfer.

‘In het begin kletsten we altijd door elkaar heen,’ zegt Elma, ‘maar we hebben inmiddels geleerd om naar elkaar te luisteren.‘ Ze zijn het niet altijd met elkaar eens, integendeel. Wat de een bijvoorbeeld ‘emotionele porno’ noemt, zoals Een klein leven van Hanya Yanagihara – vindt de ander een heerlijk vakantieboek.

Ze hebben misschien wel tachtig boeken besproken in de leesclub. Welke zijn favoriet? Nu roepen ze wel door elkaar heen. Hier komt de top 3: Honderd jaar eenzaamheid van Marquez. Tonio van A. F. TH. En Grijze zielen van Philippe Claudel.